De Vasten

De vasten is een heilige tijd, de officiële retraite van de heilige Kerk naar het voorbeeld van haar Goddelijke Stichter. Het is de gunstige tijd waarin de H. Kerk ons aanspoort ons christelijk leven te hernieuwen.

Door het heilig doopsel zijn we gestorven aan de zonde en verrezen tot het leven van Christus, het leven van de heiligmakende genade. Sint Paulus leert ons : “Eveneens moet ook gij bedenken dat gij dood zijt voor de zonde, maar leeft voor God in Christus Jezus.”

Dit dubbel gevolg van ons heilig doopsel – dood aan de zonde, opstanding tot het leven van de genade – moeten we in het dagelijkse leven verder uitwerken. Dagelijks moeten we sterven aan de gevolgen van de erfzonde: de begeerlijkheid, de persoonlijke zonde. Dagelijks moeten we gedrenkt worden in het goddelijke leven van de genade, groeien en bloeien door de inwerking van de genade die Jezus Christus voor ons verdiend heeft.  Dit is een levenswerk, een werk van elke dag. Maar, vooral de vastendagen moeten dagen van “grote krijgsoefeningen” zijn.

Welke zijn deze vastenoefeningen?

De belangrijkste vastenoefeningen zijn :

– Ten eerste, gevoelens en werken van boetvaardigheid.

Deze gevoelens worden zeer juist uitgedrukt in de psalm Miserere. Bid deze psalm regelmatig.

De werken van boetvaardigheid zijn :

  • Vasten en vleesderven met gevoelens van berouw tot uitboeting van de zonden. Jezus vastte veertig dagen en veertig nachten in de eenzaamheid om onze zonden uit te boeten. Lees in dit verband het artikel over De vasten- en onthoudingswet.
  • Het aannemen van alle kruisen die het Gods voorzienigheid belieft ons over te zenden. Het is een groot bewijs van liefde tot God alle tijdelijke tegenspoed met geduld uit Zijn hand aan te nemen tot voldoening van de zonden. Hebben we dus beproevingen te doorstaan in het lichaam of in de ziel, beklagen we ons niet met bitterheid, doch schikken we er ons in met geduld en gelatenheid.
  • Het trouw vervullen van de plichten van staat uit liefde tot God en in een geest van boetvaardigheid en eerherstel. Hoe dikwijls hebben de ouders die trouw hun plichten als echtgenoten en opvoeders nakomen de gelegenheid om God talrijke offers aan te bieden.
  • Het geven van een aalmoes. Het is een werk van naastenliefde en een offer. Vandaar dat zij een bijzonder waarde bezit om te voldoen voor de zonden. Wanneer men iets aan Christus geeft in de persoon van een arme, schenkt Jezus volgaarne de zondenstraffen kwijt. Dit geldt uiteraard ook voor de geestelijke werken van barmhartigheid.
  • De vrijwillige verstervingen. Het artikel De Christelijke Versterving geeft vele nuttige voorbeelden van verstervingen door heiligen beoefend. Zie: Vastentijd: tijd van versterving – Sodalitium

– Ten tweede, de vastentijd is een tijd van meer gebed. Verzorg uw dagelijks gebed en bid met geloof en vertrouwen, met aandacht en eerbied, met ootmoed en volharding.

Elke dag van de vasten heeft een eigen misformulier. Lees en overweeg thuis de lezingen van elke dag. Deze eeuwenoude misformulieren bevatten een schat aan onderrichtingen die opwekken tot een heilig leven.

De vastenliturgie smeekt de genade af dikwijls te mogen communiceren. Veelvuldig de H. Communie ontvangen, is voor de meeste gelovigen niet meer mogelijk. Doe daarom regelmatig, ja dagelijks, een geestelijke Communie.

Overweeg ook het bitter Lijden van Jezus door het lezen van het Passieverhaal, het overwegen van de droevige mysteries van de rozenkrans, het bidden van de kruisweg. Overweeg met behulp van een meditatieboek het lijden van Jezus en beschouw met liefde het Kruisbeeld dat nog altijd het schoonste boek is.

– Ten derde, zich toeleggen op het beoefenen van de deugden en voornamelijk de deugd van liefde. Het is opvallend hoezeer de vastenliturgie de nadrukt legt op het beoefenen van de naastenliefde. Op Quinguagesimazondag lezen we de beroemde ‘hymne tot de liefde’ van de H. Paulus uit de brief aan de Corinthiërs. Op de maandag van de eerste vastenweek wordt het tafereel van het Laatste Oordeel opgehangen, waar we over de werken van naastenliefde geoordeeld zullen worden: “Voorwaar, Ik zeg u: wat u voor de geringste van mijn broeders gedaan hebt, hebt u voor Mij gedaan.” Naar de onderrichting van de kerkvaders is het vergeven uit ganser harte van de beledigingen een der voornaamste oefeningen van de Vasten. Meer dan ooit moeten we alle wrok uitroeien, de aangedane smaad vergeven en de beledigingen stilzwijgend verdragen.

Het einddoel van de vasten is : inniger vereniging met God. De versterving bereidt God een reine woonplaats in onze ziel. Het heilig Misoffer, de heilige Communie, de biecht, het gebed, de overwegingen en de beoefening van de deugden vergroten de aanwezigheid van God in ons leven. Moge deze vasten ons dichter bij de Heilige Drievuldigheid brengen!


De Psalm Miserere: